Mouse modelleri, bilgisayar ve tablet gibi cihazlarda ekran etkileşimini doğrudan etkileyen önemli çevre birimleri içinde yer almaktadır. Kablolu ve kablosuz gibi seçenekler barındırabilen fare aygıtı, tasarımları ve farklı kullanım türlerine uygun modelleriyle öne çıkmaktadır. Mouse alırken dikkat edilmesi gereken ilk konu, ihtiyaca uygun DPI seviyesine sahip bir bilgisayar faresi seçimidir. Günlük kullanıma hitap eden modellerin yanında, profesyonel ofis kullanımına uygun mouse seçenekleri de mevcuttur. Mouse, günlük yaşamda her gün saatlerce kullanılan bir aksesuar olması nedeniyle aynı zamanda ergonomik de olmalıdır. Çok kullanılan mouseların el ve bilek sağlığı için uygun özellikler içermesi önemlidir.
Bilgisayarlar için üretilen mouse, avuç içinde tutularak kontrol edilen ve ekranda yer alan imleç ile işlem yapmaya yarayan bir donanımdır. İlk mouse modelleri, altında bir tekerlek barındırırken günümüzde modern mouselar optik okuma ile hareketi algılamaktadır. Mouse modelleri, el hareketlerini hızlı bir şekilde algılarken farklı bağlantı noktaları ile bilgisayara bağlanabilmektedir. Bu bağlantı türleri içinde kablo, bluetooth ve wireless yer almaktadır. Bir bilgisayarda menüler üzerinde işlem yapma ya da tasarım oluşturmada, klavye tuşları ile işlemleri yapmak zaman kaybettirici olabilmektedir.
Mouse modelleri, el hareketlerini algılaması, bağlantı türü ve kullanım amacına göre farklı çeşitlere sahiptir. Tasarım, mouse için en önemli özelliklerden biridir ve en eski mouseların ikonik tasarımları, bugün modern oyun mouseu modellerinde korunmaktadır. Mouse modellerinde bağlantı türüne göre çeşitler şu şekildedir:
Kablolu mouse
Kablosuz mouse
Bağlantısını kablo aracılığı ile gerçekleştiren mouse modellerine alternatif olarak geliştirilen kablosuz mouse modelleri, Bluetooth'un yanı sıra Wi-Fi ile bağlantı kurulabilmektedir. Mouseların el hareketlerini algılama modeline göre seçenekleri ise şu şekildedir:
Optik mouse
Toplu mouse
Toplu mouse olarak bilinen modeller, mekanik mouse sınıfındadır. Optik mouse ise hareketleri, lazer veya LED’li olarak algılayabilmektedir. Bilgisayar faresi modellerinde, kablolu ya da kablosuz seçimlerin yanı sıra, optik ve toplu mouse seçimleri kullanım amacına ve beklentilere göre değişebilmektedir. “Mouse seçimi nasıl yapılır?” dendiğinde ilk dikkat edilecek nokta, ürünün kullanıma uygunluğudur. Tasarımı ile ergonomik ve kaliteli mouse tercih edilmelidir. Özel ihtiyaçlara göre tasarlanmış bilgisayar fareleri içinde, solak oyuncu mouse modelleri de mevcuttur.
Mouse, bilgisayarlarda internette vakit geçirirken, ofis uygulamalarını yönetirken ya da oyun oynarken kullanılan en önemli ögelerden biridir. Ekranda imleci kontrol etmek için kullanılan mouse, işlemleri hızlı bir şekilde yürütmek, menü ve diğer verilere hızlı bir şekilde erişmek için kullanılmaktadır. Üzerinde yer alan düğmelerle mouse, hızlı işlemler yapmaya olanak tanıyan kısayollar barındırmaktadır. Mouse modellerinde geçmişte 2 ve 3 tuşlu modeller popüler iken, günümüzde 4-5 tuşlu mouse modelleri de kullanılmaktadır. Grafiker mouse modelleri tasarım için kullanılırken profesyonel oyuncuların mouseları ise oyun deneyimi için özel tasarlanmıştır.
Kablosuz mouse, bilgisayar ile farenin kablosuz bağlandığı bir fare türüdür. Bilgisayar masasında kablo kirliliği istemeyenler için ön plana çıkan kablosuz mouse modelleri, farklı bağlantı türleri ile bilgisayara bağlanabilir. Enerjisini pilden alan kablosuz mouse modellerinin çeşitleri şu şekildedir:
Kızılötesi fareler
Wireless fareler
Bluetooth fareler
Her biri farklı bir deneyim sunan kablosuz mouse modelleri içinde hem kablolu hem kablosuz mouse seçenekleri de mevcuttur. En iyi kablosuz mouse, hareketleri en kısa süre içinde algılayabilen, kullanımı kolay ve uzun ömürlü bir ürün olarak nitelendirilebilir. Uzaktan mouse kullanımı birçok bilgisayar kullanıcısı için pratik bir kullanım sağlamaktadır.
Mouse seçenekleri içinde kablolu ve kablosuz modeller, karar aşamasında üzerinde çok durulan konular içindedir. Kablolu ve kablosuz mouse modellerinin tamamı benzer özellikler barındırmaktadır ve bilgisayarda aynı işlevleri yerine getirebilmektedir. Büyük mouse ya da küçük bilgisayar faresi modelleri içinde, “kablosuz mouse nasıl çalışır” sorusunun yanıtı radyo Wireless ya da Bluetooth bağlantısı ile verilebilir. Kablolu modeller ise içerdikleri kabloyla iyi bir bağlantı sunmaktadır. Kablolu ve kablosuz mouseların her birinin farklı avantajı söz konusudur. Kablosuz modeller, masada bir kablo olmadan bağlantı kurarken, kablolu modeller ise pil gibi bir gereksinim içermemeleri bakımından ön plandadır.
Optik ve toplu mouse modelleri, mouseların el hareketlerini algılama noktasında en büyük iki seçenektir. Toplu mouse modelleri, bilgisayar faresi teknolojisinin ilk dönemlerinde kullanılan bir teknolojiydi. Toplu mouselarda, farenin hareketini altındaki topun dönüşü algılamaktadır. Optik mouselarda ise LED ve lazer algılama sistemi, el hareketlerini çok daha iyi bir şekilde algılayabilmektedir. Lazer optik sistemine sahip fareler, LED’li optiğe sahip olanlardan daha hızlıdır. Bu nedenle günümüzde çok kullanılan mouse modelleri içinde lazer optik mouselar yer almaktadır.
Mouselar arasından seçim yaparken en çok dikkat edilmesi gereken konular içinde farenin dpi değeri gelmektedir. DPI’ın anlamı, bir farenin her inç başına okuma kapasitesine sahip olduğu nokta sayısıdır. Bir mouse aygıtının DPI sayısının yüksek olması ekran üzerinde çok daha detaylı bir kontrolün mümkün olduğu anlamına gelmektedir. DPI seviyesinin düşük ya da ortalama olması, günlük bilgisayar kullanımı için makul kabul edilebilir. Bununla birlikte grafik tasarım işlemleri ya da oyun gibi ekrandaki detayların önemli olduğu alanlarda farenin DPI seviyesinin yüksek olması çok önemlidir.
Ekranda daha detaylı bir etkileşim için mouse dpi arttırma en faydalı işlemlerden biridir. Kablolu laptop mouse ya da diğer mouse modellerinde DPI seviyesini artırarak ekranda inç başına çok daha fazla sayıda nokta üzerinde kontrol sağlanabilmektedir. Bazı mouse modellerinde DPI seviyesi, doğrudan mouse üzerinden de değiştirilebilir. Bununla birlikte Windows PC kullanıcıları için DPI değiştirme ayarı mevcuttur. Farenin mevcut DPI seviyesini artırmak için Windows’ta “Ayarlar>Cihazlar>Fare>Ek Fare Seçenekleri>İşaretçi Seçenekleri>Hareket” adımları takip edilmelidir. DPI’de standart değer 800 ile 1200 arasında olurken mouse ve ekran modeline göre uygun bir aralık seçmek mümkündür.
Mouse modellerinde IPS değeri, teknik başlıklar içinde diğer bir önemli konudur. IPS açılımı, inch per second’ın kısaltmasıdır yani 1 saniye içinde farenin kaç inçlik bir mesafeyi ölçebildiğini ifade etmektedir. Farelerde IPS, aygıtın nesneyi saniye başına hareket ettirme hızıyla ilişkilidir. Bir farenin IPS hızı, 100’ün üzerindedir. Bununla birlikte oyuncu bilgisayarı için tercih edilen fare modellerinin IPS değerleri, genelde 400 civarındadır.
Farede GHz, kablosuz farelerin bağlantı frekansını ifade eden değerdir ve gigahertz üzerinden hesaplanmaktadır. Mouse modellerinde en çok tercih edilen frekans aralığı ise günümüzde 2.4 Ghz’dir. 2.4 gigahertz frekansa sahip bir fare hem günlük kullanım için hem de oyun ya da ofis uygulamaları gibi işlemler için iyi bir deneyim sunmaktadır. Kablosuz farelerde, mesafenin artması ile farenin bağlantısı zayıflayabilmektedir. Buna karşın kablosuz mouse modelleri, mesafe değişikliğinde herhangi bir sinyal zayıflığı göstermemektedir.